آینده روابط تهران-ریاض

حسن هانی ‌زاده کارشناس مسایل خاورمیانه در ادامه این یادداشت در روزنامه روزان می نویسد: دیدار ظریف و عادل الجبیر در حاشیه نشست وزرای خارجه سازمان همکاری ‌های اسلامی در استانبول نشان می‌دهد که عربستان به‌ شدت درصدد استفاده از ظرفیت ایران برای برون‌ رفت از انزوای سیاسی است.

تشکیل یک کمیته سعودی برای سفر به تهران و بررسی آثار ناشی از حمله به این سفارتخانه در واقع بهانه‌ای است برای اینکه عربستان بتواند پل ‌های تخریب ‌شده با ایران را ترمیم کند، اما تمام تجارب گذشته نشان می‌دهد عربستان سعودی در سیاست ‌های خود ثابت‌ قدم نیست و تابعی از سیاست‌ های آمریکا به‌حساب می‌آید که باید در این خصوص با تأنی و بدون ذوق‌زدگی تحرکات را رصد کرد.

تا زمانی که عربستان یک اقدام عملی در راستای فاصله گرفتن از سیاست‌های تهاجمی خود انجام ندهد، نمی‌توان پیش‌بینی کرد که حقیقتاً و با حسن نیت درصدد بازسازی سیاست ‌های گذشته خود و نزدیک شدن به تهران است. البته مجموعه رخدادهای جهانی مانند پیروزی دونالد ترامپ و نگاه تحقیر آمیز او نسبت به عربستان، همچنین وضعیت سوریه، شکست داعش در عراق، سوریه و لبنان و بن‌بست رسیدن حملات نظامی در یمن دست ‌به ‌دست هم داده‌اند تا رهبران عربستان را مجبور کنند برای خروج از انزوا به تهران نزدیک شوند.

عربستان سعودی به‌ شدت احساس انزوای سیاسی می‌کند و بدون همکاری با ایران امکان حل مشکلات منطقه را ندارد و تا زمانی که این کشور کارهای گذشته را ادامه دهد هرروز در نزد افکار عمومی محکوم‌تر می‌شود به ‌خصوص پس از شکست اخیر محاصره قطر از سوی عربستان، بحرین، امارات و مصر که به شکست انجامید. لذا نزدیک شدن قطر به ایران باعث شده که عربستان درصدد همکاری با ایران برای خروج از این انزوا برآید.

این کشور در ابتدا باید برای حل بحران سوریه و یمن اقدام جدی به عمل آورد و از ادامه حمله به یمن خودداری کند. همچنین از ارسال کمک مالی و لجستیکی به گروهک‌های تروریستی در سوریه و عراق ممانعت به عمل آورد و جلوی حمله‌های تبلیغاتی رسانه‌های عربستان علیه محور مقاومت مانند انصار الله، حزب ‌الله، جمهوری اسلامی ایران و حشدالشعبی را بگیرد.

درصورتی‌که اتفاقات فوق رخ دهد و رسانه‌های عربستانی شیوه ملایم‌تری درباره محور مقاومت مانند حزب ‌الله، حشد‌الشعبی و انصار‌الله اتخاذ کنند، می‌توان پیش‌بینی کرد که عربستان در پی سیاست‌های خود به دنبال ترمیم پل‌های تخریبی خود با ایران است.

باید در درجه اول این اتفاقات در یمن رخ دهد یعنی نزدیک‌ترین مسئله برای اینکه عربستان بتواند حسن نیت خود را نشان دهد و از ادامه حملات به مردم یمن خودداری کند درصورتی‌که چنین شود می‌توان پیش‌بینی کرد عربستان حقیقتاً به دنبال فاصله گرفتن از سیاست‌های تهاجمی گذشته خود برآمده است.

نشریه کویتی «الجریده» به نقل از یک منبع آگاه ایرانی از سفر قریب‌الوقوع هیات عربستانی برای ارزیابی خرابی‌های ناشی از حمله به سفارت و کنسولگری عربستان در تهران و مشهد خبر داد.

در صورت تایید و صحت این خبر این نخستین سفر یک هیات دیپلماتیک سعودی به ایران پس از قطع رابطه رابطه دو کشور محسوب می‌شود. در پی اعدام شیخ النمر، دو تجمع اعتراضی در دی ماه 94 درمقابل سفارت این کشور در تهران و کنسولگری آن در شهر مشهد برگزار شد و پس از ورود معترضان به سفارت عربستان و کنسولگری مشهد خساراتی به آنها وارد شد که درنتیجه آن عربستان سعودی رابطه خود را با ایران قطع کرد.

اعزام هیات دیپلماتیک سعودی به ایران نشان می‌دهد که نه‌تنها عربستان به دنبال کاهش تنش میان دو کشور است بلکه درصدد برآمده تا گذشته را هم با پیشقدم شدن در بهبود مناسبات جبران کند. پیش‌ازاین خبر نیز تنش‌ها میان دو کشور تا حدودی در پی پذیرش حجاج ایرانی برای شرکت در مراسم حج امسال کاهش‌یافته بود و هیات ایرانی بارها در گزارش‌های خود مواضع مثبت سعودی‌ها در خلال گفتگو‌ها را به تهران مخابره کرده‌اند.

*منبع: روزنامه روزان؛1396.6.13
**گروه اطلاع رسانی**9117**9131**انتشار دهنده: شهربانو جمعه