ادامه کار رییس جمهوری نیجریه پس از 104 روز معالجه همچنان در هاله ای از ابهام

بوهاری 74 ساله که در 7 مه سال جاری میلادی (17 اسفند 1395) برای چندمین بار کشورش را برای معالجات پزشکی به مقصد لندن ترک کرد، عدم حضور طولانی مدت او در راس قدرت، بارها موجب بروز تنش‌هایی در زمینه بازگشت وی به وطن و یا بروز شایعاتی برای استعفا او در داخل نیجریه شده بود.
با این وجود او شنبه گذشته به انتظار موافقان و مخالفان برای بازگشت به میهن پایان داد و براساس یک بیانیه دولت، قرار شد صبح امروز / دوشنبه/ به وقت محلی در یک برنامه تلویزیونی با مردم کشورش صحبت کند.
بوهاری، ژنرال بازنشسته نیجریه‌ای پیشتر نیز در حالی نزدیک به دو ماه را در لندن گذرانده بود که سلامتی رهبران نیجریه از زمان مرگ 'عمرو موسی یارآدوا' در سال 2010 پس از چند ماه درمان در خارج از کشور به ویژه در عربستان، به موضوعی حساس تبدیل شده بود و افکار عمومی را این بار نیز متوجه سلامت بوهاری کرد.
وی که در سال 2015 به سمت رئیس جمهوری نیجریه انتخاب شد از از 31 دسامبر1983 تا 27 اوت 1985(1362تا 1364) و یکبار دیگر هم از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵ در پی دو کودتای نظامی برای دور دوره رئیس دولت نیجریه بود، به همین دلیل اصطلاح «بوهاریسم» در ادبیات سیاسی این کشور به حکومت نظامی بوهاری اطلاق می شود.
حتی پیش از آن نیز او به عنوان یک فرمانده نظامی سلطه گر، لقب «دیکتاتور نظامی» گرفته بود.
بوهاری پس از چند تلاش ناموفق سرانجام با شعار مبارزه با فساد اقتصادی و گروه تروریستی بوکو حرام در انتخابات عمومی سال ۲۰۱۵، رقیب خود رییس جمهور وقت 'گودلاک جاناتان' را شکست داد و خود رئیس جمهوری نیجریه شد.
آن انتخابات برای نیجریه تاریخی شد چون این نخستین بار در تاریخ نیجریه بود که یک رئیس جمهوری در مسند قدرت، انتخابات را به نامزد مخالفان (بوهاری) باخت.
او در این دوره پس از روی کار آمدن وعده از بین بردن فساد در بزرگترین اقتصاد و پرجمعیت ترین کشور آفریقا را داده بود و لذا در همین رابطه ده‌ها نفر از اعضای بلند پایه رژیم گذشته را به جرم فساد دستگیر کرد.
البته بیماری و مرخصی استعلاجی او به همین 104 روز ختم نمی شود چرا که او نزدیک به یک سال است از یک بیماری ناشناخته و یا شناخته شده اعلام نشده رنج می برد و تاکنون هیچ کس نوع و شدت آن را به دلایل امنیتی مشخص و اعلام عمومی نکرده است.
به هر حال شدت این بیماری به قدری بود که او به مدت حدود شش ماه به صورت جسته و گریخته از مسند قدرت به لحاظ فیزیکی فاصله گرفت و مدت ها در خارج از کشور بسر برد.
خودش در این اواخر بعد از یک دوره طولانی اعلام کرده بود که در زندگی هیچ وقت تا به این اندازه ناخوش نبوده است.
بوهاری اوایل امسال میلادی (دی و بهمن 1395) نیز هم یک ماه و نیم در لندن به سر برده بود.
در هر حال ریس‌جمهور بیمار نیجریه از زمان روی کار آمدنش تاکنون بیش از یک سوم دوره اش را در خارج از کشورش سپری کرد و در سال جاری نیز و ماه در انظار عمومی ظاهر نشد تا بتواند برای مداوای بیماری مرموزش که بسیاری معتقدند سرطان است، در لندن فائق آید.
همان طور که اشاره شد، غیبت های مکرر و طولانی و نیز بی خبری از او، موجب نگرانی و تشنج در نیجریه شد تا جایی که برخی احزاب مخالف و حتی موافق او خواستار انتخاب جانشینی برای او شدند، اما ارتش تحت فرمان این سرلشکر بازنشسته بارها از نیروهای خود خواسته است تا به رئیس جمهوری قانونی کشور وفادار بمانند.
با این وجود سیاسیون نیجریه بارها جلساتی را به طور مخفیانه برگزار کرده اند تا در خصوص گذار از بوهاری بحث و تبادل نظر کنند، زیرا که وی ممکن است نتواند در منصب خود به فعالیت ادامه دهد.
در مدت غیبت او سازمان های امنیتی نیجریه به تعقیب و تهدید شهروندانی پرداخته اند که بارها تظاهراتی را علیه دولت برنامه ریزی کرده بودند، زیرا بیم آن را داشتند که بوهاری از سفر خود بازنگردد و از وقایع پس از آن نیز گران بودند.
مردم اعتقاد دارند در نیجریه قدرت در دست یک گروه مخفی است که به آن “فرقه شمال” می گویند. به اعتقاد آنها این فرقه ابتدا قصد دارد «را که یمی اوسینباجو»، معاون اول رئیس جمهوری از شمال نیجریه که همچنان در منصب ریاست جمهوری زمام امور را به دست دارد و در تلاش برای کسب کرسی قدرت در نیجریه است را نگذارد قدرت را در دست داشته باشد.
دومین نفری که در صف به دست گرفتن قدرت پس از اوسینباجو می باشد، بوکولا ساراکی، رئیس سنا می باشد که مافیای قدرت شمال نیجریه با وی نیز مخالف و به دنبال آن است تا گزینه خود را برای این منصب آماده کند و اوسینباجو را مجبور به استعفا نماید.
براساس گزارشات، رئیس مجلس سنا، بوکولا ساراکی و رییس مجلس، دوگورا، به همراه شخص سوم و چهارمی که ناشناس هستند، در دوره غیبت رییس جمهور از کشور تقریبا هر روز با معاون رییس جمهور در حال برگزاری جلسات محرمانه بودند تا به اوضاع آشفته ناشی از بیماری بوهاری رسیدگی کنند.
با این وجود، برخلاف ارتش و موافقان بوهاری، مخالفان و منتقدان رییس جمهوری بر این باورند که رکوردهای غیبت طولانی دوره ریاست جمهوری او را باید در گینس ثبت کرد.
بطور مثال، 'رنو اوموکری' از مخالفان سرسخت او گه معمولا به نگرانی ها و نابسامانی های اقتصادی کشورش می پردازد چندی پیش با انتشار مطلبی در سایت آل آفریکا گته بود که بوهاری نخستین رئیس­‌جمهوری منتخب یک کشور است که هنوز قدرت را در دست دارد اما در کشور دیگری ساکن است.
برخی منتقدان می‌گویند که رییس جمهور در بیش از دو سال دوره ریاست­‌جمهوری خود، نه تنها دستاوردی نداشته، بلکه به دلیل عدم حضور در کشور بطور چشمگیری بر مشکلات و چالش‌های اقتصادی، اجتماعی و امنیتی کشور نیز افزوده است.
آنها امروزه او را با دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا مقایسه می‌کنند که در طول مدت صدارتش بر کشور هنوز نتوانسته است مشکل بیکاری را در کشورش برطرف کند.
زیرا طبق گزارش اداره آمار نیجریه که با 190 میلیون نفر جمعیت بزرگترین تولید کننده نفت قاره آفریقا و جزو پنج کشور بزرگ تولید کننده گاز جهان نیز می باشد، اقتصاد این کشور تنها در نخستین سال ریاست­‌جمهوری محمد بوهاری، حدود 4 میلیون و 580 هزار شغل را از دست داد، بلکه موجب شد میلیون‌ها شغل نیز در عرصه اجتماعی محو شوند.
در هر حال هم منتقدان و هم موافقان رییس جمهور بیمار نیجریه، بعد از بازگشت روز شنبه او اندک امیدی در دل پرورانده بودند که امروز با خبر شدند که رییس جمهور تا اطلاع ثانوی امورات کشوری را از منزل مسکونی اش مدیریت خواهد کرد.
البته او در بدو ورود به کشورش از وجود تفرقه در زمان عدم حضور خود انتقاد کرد و خواستار وحدت همه نیروهای ملی در محدوده سرزمینی و در خارج از کشورش شد.
با این وجود نگرانی عمومی از سلامت جسمی و توانایی بوهاری برای اداره امور کشور هنوز از بین نرفته است چرا که او امروز از دو مجلس ملی کشورش خواست تا اطلاع ثانوی او را مجاز بدانند امورات را از منزل رسیدگی کند.
فمی ادسینا، مشاور ویژه مطبوعاتی او امروز طی بیانیه ای با اعلام خبر درخواست کتبی رییس جمهور به پارلمان این کشور و نهادهای امنیت ملی برای شروع به کارش، اظهار داشت که رییس جمهور نه در دفتر کارش، بلکه در منزل مسکونی خود به امور کشور رسیدگی می کند.
البته یک مقام نزدیک به رییس جمهوری که خواست نامش فاش نشود در گفت وگو با خبرگزاری رسمی نیجریه (نان) علت این امر را بازسازی دفتر کار ریاست جمهوری اعلام کرد و البته به مدت زمان این بازسازی نیز اشاره ای نکرد.
برخی تحلیلگران سیاسی نیز حتی پیام رییس جمهور بیمار به پارلمان و نهادهای امنیت ملی را نیز مبهم توصیف کردند و ضمن ابراز نگرانی از وضعیت بوجود آمده، اظهار امیدواری کردند تا ابهام در تداوم بیماری و توانایی های او برای اداره کشور به قدری به طول نکشد که اسفار امور کشور از کنترل او خارج شود.
خاورم 1378**1144
تهیه کننده علی نصیری** انتشار دهنده: علیرضا جباری